Да 85-годдзя Аляксея Уладзіміравіча Рагулі

навуковых і вучэбна-метадычных выданняў

На кафедры этналогіі і фальклору працуе ўнікальны чалавек, адзін з самых глыбокіх і дасведчаных айчынных культуролагаў і літаратуразнаўцаў Аляксей Уладзіміравіч Рагуля, 85-годдзе якога мы працягваем адзначаць. Запрашем на выставу навуковых і вучэбна-метадычных матэрыялаў прафесара, якую кафедра з годнасцю адчыніла да юбілею нашага шаноўнага Аляксея Уладзіміравіча.

На адкрыцці выставы прысутнічалі студэнты і выкладчыкі кафедры этналогіі і фальклору на чале з В.В.Калацэем, а таксама нашы сябры з кафедры дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва – выкладчыкі і загадчык Р.Ф.Шаура.

Гучалі прыемныя і вельмі шчырыя прамовы ў адрас юбіляра. Выступіў і сам прафесар Рагуля. Сапраўды, кожнае яго выступленне – вуснае ці пісьмовае – гэта падзея!

Даследчык здольны прадуцыраваць уласныя слушныя і змястоўныя ідэі, рабіць глыбокія высновы. Прадметам асэнсавання А. Рагулі выступаюць актуальныя праблемы – жыццяздольнасць і моц нашай культуры, спецыфіка яе анталогіі і аксіялогіі, базавыя пастулаты культуры, яе нацыяахоўная функцыя. Асноўным пафасам даследванняў А. Рагулі выступае сцвярджэнне каштоўнасці беларускай культуры, яе маральных і эстэтычных ідэалаў, нацыянальнага этасу: «Беларускі этнас захаваўся, таму што ствараў і ўдасканальваў сваю сістэму культурнай арыентацыі». Вучоны імкнецца спасцігнуць самыя глыбокія сэнсавыя інтэнцыі беларускай культуры і літаратуры, «дамінантныя коды нацыянальнай ідэнтычнасці», па словах украінскай даследчыцы С. Андрусіў, аўтахтоннае ядро нацыянальнага, этыка-культурную аснову беларускага менталітэту. Гэтыя праблемы разглядаюцца А. Рагулем у метадыскурсіўным аспекце (з артыкула Анжэлы Мельнікавай, «Роднае слова» № 9, 2018 г.).

Многія навукоўцы і настаўнікі ўдзячныя А. Рагулю за прафесійныя аповеды пра мастацкую самабытнасць і прыгажосць пісьменства і аўтарскую арыгінальнасць беларускіх творцаў. Удзячныя яму і беларускія пісьменнікі за шматлікія артыкулы, рэцэнзіі, навукова-метадычныя матэрыялы пра сябе, сваю творчасць. Яны галоўныя героі кніг літаратуразнаўцы «Імгненні», «Пафас станаўлення» і іншых – паэты М. Танк, П. Панчанка, А. Куляшоў, А. Пысін, Г. Бураўкін, Р. Барадулін, Н. Гілевіч, В. Зуёнак, А. Вярцінскі… празаікі В. Быкаў, А. Адамовіч, І. Шамякін, Я. Брыль, В. Казько, А. Кудравец, А. Жук… (з артыкула Галіны Адамовіч, «Роднае слова» № 3, 2015 г.). Выяўленая праз мастацкае слова беларуская культурна-гістарычная свядомасць разглядаецца А. Рагулем у шырокім часавым і прасторавым кантэксце, што дазваляе выразна акрэсліць традыцыйнае і наватарскае ў стаўленні нацыянальных творцаў да рэчаіснасці, у бачанні імі чалавечай асобы і яе месца ў жыцці, у вырашэнні актуальнай ва ўсе эпохі праблемы мастак і народ (з артыкула Таісы Грамадчанкі, «Роднае слова» № 3, 2010 г.).

Даведка.

Аляксей Уладзіміравіч Рагуля нарадзіўся 25 сакавіка 1935 у вёсцы Сенна Навагрудскага раёна Гродзенскай вобласці ў сялянскай сям’і. Пасля заканчэння Любчанскай сярэдняй школы Навагрудскага раёна (1951) год загадваў хатай-чытальняй у роднай вёсцы. У 1957 г. скончыў філалагічны факультэт Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. З 1957 па 1962 гг. выкладаў рускую мову ў Халхоліцкай і Зачысцкай школах Барысаўскага раёна, з 1962 па 1970 гг. выкладаў беларускую мову і літаратуру ў Рэспубліканскай школе спартыўнага профілю ў Мінску. З 1979 г. – асістэнт, выкладчык, з 1976 г. – дацэнт Мінскага педагагічнага інстытута. Зараз працуе на кафедры этналогіі і фальклору Беларускага дзяржаўнага ўнверсітэта культуры і мастацтваў, прафесар, кандыдат філалгічных навук. Аўтар кніг: «Беларуская літаратура ў 4 класе». Дапаможнік. 1980 г.;«Методыка выкладання беларускай літаратуры». Адзін з аўтараў. 1986 г.; «Родная літаратура». Адзін са складальнікаў падручніка-хрэстаматыі для 8 класа (з Л. Тамашовай).1989г.; «Імгненні…». Кніга крытыкі. 1990 г., зборнік літаратурна-крытычных артыкулаў «Пафас станаўлення» і інш.